جزوه مطالعات ویژه شهری

فهرست مطالب :

---

فصل اول: روزشمار و برنامه های عمرانی و توسعه

فصل دوم :آمار و جمعیت

فصل سوم : حمل و نقل

فصل چهارم: منطقه بندی، کاربری اراضی و سرانه

فصل پنجم : طرحهای شهری

فصل ششم: مراجع شهر و شهرسازی و قوانین شهرسازی

فصل هفتم: شهر جدید

فصل هشتم : نظریات ساخت و توسعه شهر

فصل نهم : مسکن

نکات تکمیلی

منابع

 

قسمتی از متن جزوه:

---

فصل اول: روزشمار و برنامه های عمرانی و توسعه

روزشمار قبل از آغاز اولین برنامه عمرانی 

 سال های 1225 – 1165 ه . ش ·

شروع قاجاریه و انتخاب تهران به عنوان پایتخت توسط شاه طهماسب. 

مکتب اصفهان را بر تهران پیاده کردند و عمده ترین فضای شهری ارگ و سبزه میدان بود.

مساحت تهران : 4 کیلو متر مربع ، جمعیت تهران : 15000 نفر ، تعداد برج ها در تهران : 114

سال های 1285 – 1225 ه . ش · 1225ه . ش 

امیر کبیر نخست وزیر ایران ·

1233 ه . ش اولین نقشه تهران با نام دارالخلافه تهران که نقشه وضع موجود بود توسط موسیو کرشیش فرانسوی تهیه شد. · 

1248 ه .ش اولین سرشماری نفوس توسط مدرسه دارالفنون برای تهران انجام شد . 130000 نفر داخل حصار تهران و 17000 نفر

خارج از دیوار بودند. · 

1256 ه . ش دومین نقشه برای تهران با نام دارالخلافه ناصری که یک طرح پیشنهادی برای تهران بود توسط موسیو بوهلن

فرانسوی تهیه شد . 

مساحت تهران : 18 کیلومتر مربع ، جمعیت تهران : 150000 نفر ، 13 دروازه همراه با دروازه راهن وجود داشت. · برای اولین

بار دولت در مرکز قرار گرفت. · میدان توپخانه با الگو گرفتن از میدان کنکورد پاریس با ابعاد 220 * 110 و فاقد کاربری مذهبی

ساخته شد. 

· 1270 ه . ش حصار طهماسبی تخریب شد. · 

1285 ه . ش انقلاب مشروطه . · مهمترین هدف مشروطه تثبیت قانون مالکیت خصوصی بود و کم کردن قدرت پادشاه و افزایش

قدرت مجلس بود.
– سال های 1299 – 1285 ه . ش · 1286 ه . ش 1) تصویب قانون بلدیه ( معروف به اولین قانون شهرداری ها) که دو وظیفه

داشت : نظافت معابر و تامین نان .

2) قانون تشکیل ایالات و ولایات

جمعیت شهری 

عوامل اصلی رشد جمعیت شهری 

1- رشد طبیعی جمعیت 

2- اثر مهاجرت در افزایش جمعیت

3- توسعه محدود شهر و ادغام آبادی های اطراف شهر در آن.

عدم توزیع متعادل و متناسب جمعیت در کشور: 

1- شرایط اقلیمی و جغرافیایی  

2- تمرکز سیاسی و اقتصادی و برنامه ریزی های غلط

تعاریف 

 نسبت جنسی : عبارتست از نسبت تعداد مردان به زنان : 100 * ( تعداد زنان منطقه / تعداد مردان منطقه ) = S.R 2

 میزان عمومی مرگ و میر 

عبارتست از : 100* ( جمعیت منطقه / تعداد فوت شدگان در یک سال ) = میزان مرگ و میر عمومی  

میزان خام مرگ و میر: نسبت کل فوت شدگان یک جامعه در یک سال به کل جمعیت میانه همان سال 

میزان مرگ و میر اطفال: نسبت اطفال فوت شده ( تا یک سال) در یک سال به کل متولدین همان سال  

متغیر های دموگرافیک : نرخ تولد، نرخ مرگ و میر و ازدواج و طلاق.  

میزان باروری عمومی :

و…